De oogbol is van nature rond. Maar onder invloed van langdurig dichtbij kijken, zoals bij schermgebruik, wordt hij bij kinderen langer. Het licht valt niet meer óp het netvlies maar ervoor. Er is dan sprake van bijziendheid of myopie. Dat kun je corrigeren met een bril met een minsterkte. Maar kinderen die al voor hun tiende jaar bijziend zijn, kunnen in de puberteit een afwijking van min zes of meer krijgen. Een op de drie mensen met die hoge oogafwijking kan op latere leeftijd, ongeveer vanaf het vijftigste jaar, blind of slechtziend worden. Buitenspelen biedt een eenvoudige oplossing maar blijkt niet te passen bij de tijd.
Buitenspelen
Wat blijkt? Jantje Beton heeft in 2018 onderzoek gedaan op het gebied van buitenspelen onder drie generaties. Van de grootouders speelde 69 procent als kind meer buiten dan binnen. Van de ouders 65 procent en van de kinderen speelde slechts 10 procent meer buiten dan binnen. Het Netwerk Zicht op Buiten zet zich al 6 jaar in voor een (maatschappelijke) beweging waarin kinderen en jongeren meer buiten zijn en buiten spelen. Dit doen we o.a. door kennisdeling en uitwisseling van ervaringen op het terrein van onderwijs, onderzoek, praktijk en beleid.
Maatschappelijke beweging
Ik zie het als onze taak als zorgprofessionals, beleidsmakers, onderwijs, dat kinderen gestimuleerd worden naar buiten te gaan. Als er genoeg groen, speeltuinen en andere plekken zijn waar kinderen elkaar kunnen ontmoeten, komt de beweging naar buiten vanzelf. En scholen kunnen buiten (gym) lessen stimuleren. Uiteraard is verkeersveiligheid ook van belang, zoals veilig fietsen. Daarom haakt ons netwerk aan bij acties zoals ‘de Rechtvaardige Straat’, omdat we vinden dat in plaats van de auto, de straat van het kind mag zijn. Brede stoepen en 30 km zones horen erbij. De vuistregel 20-20-2 van het Oogfonds is een mooie leus om te verspreiden, goed voor gezonde kinderogen maar ook voor de gezondheid in het algemeen. Ons artikel Natuurlijk naar buiten! van 2020 onderbouwt alle cijfers en de Infographic van Jantje Beton is zeer actueel.
Een maatschappelijke beweging is daarom nodig, dus laten we beginnen door zelf het goede voorbeeld geven en voorkomen dat we niet China, waar 90% van de jeugd bijziend is, achternagaan.
Over de auteur: Vasanthi Iyer is arts Maatschappij + Gezondheid en opleider van jeugdartsen bij TNO. Zij zet zich al ruim 20 jaar in voor gezonde kinderogen, ondermeer als AJN Ambassadeur Visus Inzicht. In deze rol was ze onlangs ook betrokken bij de opening van Urban Sportpark bij speeltuin Kitskenberg in Roermond.
